Είναι εντάξει να μην του μιλάω
Ιστορίες Ψυχοθεραπείας & Focusing
Θεσσαλονίκη, 2022
Έχει λίγο καιρό που δεν του μιλάω, και είναι εντάξει. Είμαι εντάξει.
Το επαναλαμβάνω συνέχεια μέσα μου. «Είναι εντάξει να μην του μιλάω». Και εν μέρει, το πιστεύω. Για αυτό και δεν καταλαβαίνω γιατί νιώθω έτσι, τόσο χάλια, όταν το σκέφτομαι. Γιατί πρέπει να το επαναλαμβάνω για να μου το θυμίζω;
Απλά… Δεν θέλω να γίνω σαν αυτούς τους ειναιντάξειδες, που όλα τα λένε «είναι εντάξει» για να αποφύγουν τις ευθύνες τους. Ίσως αυτό με τυραννάει. Μια ενοχή που μου σκάβει το στήθος και μου κυρτώνει τους ώμους. Είναι δύσκολο πλέον, ασήκωτο, και με χτυπάει σε άσχετες φάσεις, εκεί που παραγγέλνω καφέ και εκεί που διαλέγω γραμματοσειρά στο κείμενο. Δεν μ’ αφήνει ήσυχο.
Δεν θέλω να στραφώ σε αυτό βέβαια, δεν θέλω με τίποτα να την σηκώσω αυτήν την πέτρα – σκορπιοί και φίδια με περιμένουν από κάτω, είμαι σίγουρος. Αλλά δεν μ’ αφήνει το άτιμο, και πλέον ξέρω ότι δεν μπορώ να πάω και πολύ μακριά, δεν μπορώ να ξεφύγω από αυτό μέσα μου, όχι για πολύ.
Οπότε σήμερα, μια Τρίτη που κανονικά θα έπρεπε να παρακολουθήσω ένα σεμινάριο μάρκετινγκ και να είμαι πολύ παραγωγικός και συνεπής, θα κάτσω με αυτό το «ασήκωτο άσχετο» που με τρώει.
Λέω «με τρώει» και πετυχαίνω διάνα μου φαίνεται, κάτι μέσα σε αυτό που αισθάνομαι σκιρτάει με αυτό το «με τρώει». Θα ξεκινήσω από αυτό λοιπόν.
“Κάτι με τρώει μέσα μου”
Στέκομαι λίγο σε αυτό. Αφουγκράζομαι.
Όχι δεν με τρώει. Είναι οξύ. Με καίει. Είναι εκεί, στο στήθος μου, πιο κάτω, στο διάφραγμα, στο στομάχι ψηλά. Είναι οξύ, είναι αραχνιαστό οξύ (Ααα… ίσως για αυτό πριν ήθελα να πω αράχνες αντί για φίδια και το διόρθωσα…). Αραχνιαστό φωσφορίζον οξύ σε μαύρο φόντο. Πάλι όχι. Αραχνιαστό μαύρο, σε φωτεινό φόντο. Σε μια -πύρινη; Φωτεινή; - Φωτεινή σφαίρα. Σκεφτομαι το θέμα, αυτό που το πυροδοτεί, το «είναι εντάξει να μην του μιλάω» και το κάψιμο φουντώνει. Το οξύ διεισδύει στην σφαίρα. Η αναπνοή μαγκώνει, κλείνει. Έχω μια πίκρα στο λαιμό. Χολή.
-Γιατί χολή; Ρωτάει κάτι μέσα μου.
Το κάνω στην άκρη. Χολή. Χωρίς γιατί.
Κάθομαι εκεί. Το κοιτάω. Κάτι θέλει να κλάψει. Έχει παράπονο αυτό το κλάμα… “Γιατί να νιώθω τύψεις δηλαδή”... αυτό λέει. Θέλω να έχω δικαίωμα να μην νιώθω καλά όταν τον παίρνω τηλέφωνο, να μην νιώθω καλά γιατί είναι μες στην μιζέρια- ποτέ δεν είναι καλά και ποτέ δεν με ρωτάει για μένα με ειλικρίνεια. Μόνο από συνήθεια. Και όταν προχθές τόλμησα και του είπα «δεν είμαι καλά»
- Α, τι έπαθες, κρύωσες; Με ρώτησε
- Όχι, δεν είμαι καλά, ψυχολογικά. Δεν είμαι πολύ στα καλά μου
–Α… εντάξει, μου είπε.
Αυτά.
«Α, εντάξει.»
Εντάξει λοιπόν κι από μένα. Δεν είμαι καλά και δεν θέλω να σε πάρω και αυτό είναι εντάξει.
Ας δω το κάψιμό μου πως πάει. Έκλαψε πολύ και ηρέμησε κάπως. Τώρα έχει και λίγο θυμό μέσα, λίγο στρίψιμο σαν εικόνα. Η αραχνογραφία έχει στιφτεί, σαν πετσέτα πριν το άπλωμα. Έχει νεύρο τώρα, κάτι μέσα λέει ότι κουράστηκε… δεν είναι το ίδιο όμως, αυτό που κουράστηκε με αυτό που παραπονιέται. Το ένα κλαίει και θέλει να κλειστεί, να κουκουλωθεί, ενώ το άλλο δυσανασχετεί, θέλει να φύγει, θέλει να φύγω και εγώ, να μην ασχοληθώ με το άλλο που κλαίει. Γιατί όχι; Αναρωτιέμαι. –“Θα σε τραβήξει μέσα, λέει, και το κλάμα δεν βγάζει πουθενά. Κανείς δεν ανταποκρίνεται θετικά στο κλάμα σου. Θα φας ξύλο.”
Έχει δίκιο. Όταν του επιτρέψω να μου φέρει μια ανάμνηση σχετικά, μου φέρνει τον μπαμπά μου, να με κοιτάει υποτιμητικά, σχεδόν απειλητικά επειδή κλαίω, επειδή «το παράκανα με το κλάμα μου» και έχει εξοργιστεί, δεν αντέχει άλλο, θέλει να βγάλω το σκασμό. Κι εγώ φοβάμαι, το βλέμμα του γυαλίζει, τι θα με κάνει θεέ μου, θέλω να το πάρω πίσω, όχι δεν κλαίω, όχι, θα το μαζέψω, θεέ μου τι θα κάνει; Και ντρέπομαι κιόλας. Εγώ είμαι δυνατός κι αγέρωχος, τώρα δεν είμαι τίποτα, με σέρνει μπροστά στους άλλους, κι αυτοί είναι σοκαρισμένοι, δεν κάνουν τίποτα, φοβούνται, και ειδικά αφού κάνει έτσι σε εμένα, που είμαι δυνατός κι αγέρωχος…
Τώρα κλαίω με λυγμούς πλέον. Είχε μέσα πολύ κλάμα και αδικία αυτό το οξύ που με έκαιγε, και πόνο για το αγόρι που ήμουν που μεγαλώνοντας δεν κατάφερε να ευχαριστηθεί αυτό το δυνατό και αγέρωχο μέσα του χωρίς να φοβάται ότι θα έρθει κάτι συνταρακτικά εξευτελιστικό και επικίνδυνο να του κόψει τα φτερά.
Φυσικά, δεν θυμάμαι πολλές λεπτομέρειες από την σκηνή της βίας. Δεν ξέρω αν έχει όντως μέσα ξύλο, δεν θυμάμαι τους λόγους που έγιναν όλα, ούτε τα λόγια. Το σώμα μου όμως, θυμάται κάθε αίσθηση, κάθε συναίσθημα, κάθε βλέμμα καρέ καρέ. Του επιτρέπω να μου τα «διηγηθεί», έτσι όπως ήταν, σκληρά και αφόρητα, και το κάνει –γιατί άραγε; Μάλλον επειδή με εμπιστεύεται, επειδή εμπιστευόμαστε και οι δύο την διαδικασία αυτή πλέον, αφού την έχουμε κάνει πολλές φορές στις πολυθρόνες της ψυχοθεραπείας μας. Νιώθω πως άξιζε αυτή η απελευθέρωση στο σωματάκι μου, ένα γερό κλάμα και μια καλή “διήγηση” να τα ξεπλύνει όλα. Κάθομαι δίπλα στο παιδί που ήμουν και το αγκαλιάζω ενώ κλαίει – πλέον μπορεί να κλαίει με ασφάλεια. Και να ακούγεται, να παίρνει συμπαράσταση. Τι πλεονέκτημα, τι απόλαυση… Τι ανακούφιση.
Είμαι εντάξει τώρα.
Ή μάλλον, τώρα είμαι εντάξει. Έχω λόγο να μην σου μιλάω. Περίμενα περισσότερα από σένα. Και ακόμη περιμένω περισσότερα για να σου μιλήσω.
Δ. Σ. Μ
[σημ: δημοσίευση με την άδειά του]
Λίγη θεωρία:
Το παραπάνω είναι ένα παράδειγμα ψυχοθεραπείας focusing, ζωντανό, έτσι όπως συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο. Το Focusing εδώ είναι αναμεμειγμένο με τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε τραυματοθεραπευτικές προσεγγίσεις.
Θεωρώ πως η FOT, Focusing Oriented Therapy, είναι άμεση, σωματοκεντρική και τόσο ευγενική όσο απαιτείται όταν έχει να κάνει κανείς με πυροδοτούμενο τραύμα. Ακριβώς επειδή, όπως στην παραπάνω σκηνή, δεν ξέρουμε εκ των προτέρων τι θα συναντήσουμε, μια καθόλα συναισθητική και ευγενική προσέγγιση όπως το focusing δίνει μια ασφαλή και (αυτό)θεραπευτική βάση.
Εύχομαι να σας εμπνεύσει και να βρείτε έναν τρόπο/χώρο/χρόνο να επιτρέψετε στο σώμα σας να θεραπευτεί και να σας θεραπεύσει
Photo by Evgeny Ozerov on Unsplash
Πηγές:
Gendlin, E. T. (1981). Focusing. New York: Bantam Books.
Walker, P. (2013). Complex PTSD: from surviving to thriving. Lafayette, CA : Azure Coyote
Young, J.E., Klosko, J.S., & Weishaar, M. (2003). Schema Therapy: A Practitioner's Guide. New York: Guilford Publications
Ελπίδα Χατζοπούλου, MSc
FOT ψυχοθεραπεύτρια